LES BOURGUIGNONS:
Filips de Schone (1478-1506)
X
Johanna van Aragon (1479 - 1555)
Juana la Loca

 

Johanna (Juana) 06 november 1479 in Toloedo geboren, was het vijfde kind en de vierde dochter van het roemruchte koningspaar Ferdinand van Aragón en Isabella I van Castillië.
Door het huwelijk van Ferdinand en Isabella in 1469 werd Spanje, dat tot dan toe uit een bonte verzameling elkaar bevechtende rijkjes bestond, veranderd in een verenigd koninkrijk.
In 1495 onderhandelden Isabella van Castillië en Ferdinand van Aragón met de Heilige Roomse Keizer Maximiliaan I over huwelijkspartners voor Johanna en haar oudere broer Juan. Maximiliaan bood hen zijn zoon Filips (geboren in 1478) aan als bruidegom voor Johanna, terwijl Maximiliaan’s dochter Margareta (1480) als bruid voor Juan naar voren werd geschoven. Er was nauwelijks kans dat door het huwelijk tussen Johanna en Filips de troon van Spanje in handen zou komen van Filips, de troonopvolger van het Heilige Roomse Rijk. Johanna had immers nog een oudere broer Johan en een oudere zuster Isabella, zodat ook dat een huwelijk niet in de weg stond.

Het huwelijk tussen Johanna van Castillië en Filips van Bourgondië werd begin 1496 “bij volmacht” of “met de handschoen” gesloten. Pas in oktober van dat jaar arriveerde Johanna in de Nederlanden, waar zij haar man voor het eerst ontmoette. Op 21 oktober 1496 vond de officiële huwelijksplechtigheid plaats in de Sint Gummarus kerk te Lier en, hoewel het huwelijk een verstandhuwelijk was, was Johanna toen al stapelverliefd op Filips.

De zestienjarige Spaanse prinses zelf werd door haar tijdgenoten beschreven als “de schoonheid van de familie.” Filips was dan ook bepaald niet ontevreden met zijn bruid. Het jonge paar ging in Brussel wonen, waar Johanna zich erg gelukkig voelde. Ze miste haar vader, maar haar moeder, met wie ze een ronduit slechte relatie had, miste ze totaal niet.
Op 15 november 1498 schonk Johanna het leven aan een dochter; Eleonore.

Een aantal snel opeenvolgende sterfgevallen in de familie, waaronder die van haar broer Don Juan en haar oudste zus Isabella, maakten van Johanna plotseling de rechtmatige opvolgster van haar beide ouders. Filips de Schone zou zo via zijn vrouw als koning van Castilië en Aragon aan de macht kunnen komen. Als toekomstige erfgenamen maakte het paar tussen 1501 en 1502 een inhuldigingsreis door Spanje, waar Johanna beviel van haar tweede zoon. Filips was echter al voor diens geboorte uit Spanje vertrokken en Johanna zou ruim een jaar bij haar ouders in Spanje achterblijven. Na terugkeer in de Nederlanden kreeg Johanna het bericht te horen dat haar moeder op 26 november 1504 was overleden. Vanaf dat moment was zij de wettige koningin van het machtige koninkrijk Castilië.

Vanaf de dood van haar man trok Johanna rond met een kleine hofhouding en met het lijk van Filips, totdat zij in 1509 door haar vader werd geïnterneerd in het koninklijke paleis van Tordesillas. Zij zou er tot haar dood in 1555 blijven. Johanna werd eerst door haar vader en later door haar zoon Karel V geheel afgesloten van de buitenwereld. In naam regeerde Karel samen met zijn moeder over Castilië, maar zij speelde geen enkele actieve politieke rol. Alleen ten tijde van de opstand van de 'Comuneros' (1520-1521) probeerden de Castiliaanse opstandelingen tevergeefs om Johanna aan hun kant te krijgen. Pas na de dood van Johanna droeg Karel V zijn rechten op de Spaanse troon over aan zijn zoon Filips II.

 

Zij werd de moeder van:

Eleonora (15 november 1498 - 25 februari 1558), koningin van Portugal (door haar huwelijk met Emanuel I) en Frankrijk (door haar tweede huwelijk met Frans I van Frankrijk)
Karel V (24 februari 1500 - 21 september 1558) keizer van het Heilige Roomse Rijk en koning van Spanje, trouwde met Isabella van Portugal
Isabella (18 juli 1501 - 19 januari 1526), koningin van Denemarken door haar huwelijk met Christiaan II
Ferdinand I (10 maart 1503 - 25 juli 1564), keizer van het Heilige Roomse Rijk, trouwde met Anna van Bohemen
Maria (18 september 1505 - 18 oktober 1558), koningin van Hongarije door haar huwelijk met Lodewijk II, vanaf 1530 landvoogdes der Nederlanden
Catharina (14 januari 1507 - 12 februari 1578) koningin van Portugal door haar huwelijk met Johan III